Istotne nadciśnienie płucne determinuje występowania zaburzeń czynności układu autonomicznego ocenianych przy pomocy zmienności i turbulencji rytmu serca.
P. Bienias, Z. Rymarczyk, M. Kostrubiec, D. Korczak, M. CIurzyński, M. Kurzyna, A. Torbicki, A. Fijałkowska, P. Pruszczyk
Istotne nadciśnienie płucne determinuje występowania zaburzeń czynności układu autonomicznego ocenianych przy pomocy zmienności i turbulencji rytmu serca. XIX Konferencja Szkoleniowa i XV Międzynarodowa Konferencja Wspólna Sekcji Elektrokardiologii Nieinwazyjnej i Telemedycyny Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz International Society for Holter and Noninvasive Electrocardiology; Zakopane-Kościelisko27.0202.03.2013; Folia Cardiologica Excerpta 2013, 8, supl. A, (P9), 5. Założenia badania: Nadciśnienie płucne (pulmonary hypertension, PH) rozpoznajemy, gdy średnie ciśnienie w tętnicy płucnej podczas cewnikowania prawego serca wynosi >25 mmHg. PH może wystąpić w przebiegu różnych chorób serca, płuc i naczyń płucnych. Utrwalone PH wiąże się ze złym rokowaniem. Badanie zmienności / turbulencji rytmu serca (heart rate variability / turbulence, HRV / HRT) jest przydatne w ocenie funkcji układu autonomicznego serca. Upośledzenie HRV i HRT jest niezależnym, niekorzystnym czynnikiem prognostycznym, zwłaszcza po zawale serca. Celem pracy była ocena HRV (w zakresie analizy czasowej) oraz parametrów HRT u chorych z PH. Metody: Zbadano 41 chorych z PH, a do analizy zakwalifikowano 33 osoby (25 K, 8 M), w średnim wieku 49,7 +/-15,9 lat. U 22 osób rozpoznano tętnicze PH (PAH), u pozostałych 11 postać zakrzepowo-zatorową (CTEPH). Większość pacjentów (84,8%) poddanych było cewnikowaniu prawego serca. Do badania nie włączono chorych z PH wtórnym do chorób lewego serca lub wtórnym do chorób płuc i hipoksemii. Grupę kontrolną (GK) stanowiło odpowiednio dobranych 25 zdrowych osób (20 K i 5 M). Wszystkim badanym wykonano badanie echokardiograficzne oraz 24h monitorowanie EKG metodą Holtera za pomocą systemu „Impresario Symphony” firmy Del Mar Reynolds Medical Ltd. Wyniki: Średni czas trwania PH wyniósł 4,85 +/- 4,72 lat (mediana 3; zakres 1-19 lat). 11 (33,3%) pacjentów z PH pozostawało w 1-2 klasie, a 22 (66,6%) w 3-4 klasie czynnościowej wg WHO. Średnie ciśnienie w tętnicy płucnej w grupie badanej wyniosło 59,00 +/- 16,58 mmHg (zakres: 29- 92 mmHg) a płucny opór naczyniowy (PVR) wyniósł 11,84 +/- 6,72 jednostek Wooda. Średnia częstość rytmu serca w obu badanych grupach była podobna (76,6 +/- 8,9 vs 74,8 +/- 5,6/min.; p=0,38). U 12 (36,4 %) chorych z PH obserwowano epizody SVT, a u 6 (18,2%) nsVT. W analizie czasowej HRV wykazano u pacjentów z PH istotnie niższe (niż w GK) średnie wartości SDNN (104,39 vs 152,12 ms; p<0,0001), SDANN (98,03 vs 138,77 ms; p<0,0001) i SDNN I (31,82 vs 59,26 ms; p<0,0001). Nie stwierdzono natomiast istotnych różnic dla RMS SD (28,31 vs 29,03 ms; p=0,79) oraz pNN50 (6,29 vs 7,83 %; p=0,33). W analizie HRT oceniono turbulence onset (TO) i turbulence slope (TS). U chorych z PH parametry HRT były istotnie upośledzone w stosunku do GK: średnia wartość TO wyniosła 0.27 +/- 2,30 vs 2.60 +/- 1,43 % (p<0,0001), a średnia wartość TS 4,06 +/- 4,78 vs 19,96 +/- 13,61 msRR (p<0,0001). Współistnienie nieprawidłowych wartości TO (≥0.0%) i/lub TS (≤2.5msRR) stwierdzono u 21 (63,6%) chorych z PH - w tej grupie u 8 pacjentów oba parametry HRT były nieprawidłowe. U wszystkich 25 osób z GK wartości TO i TS były prawidłowe. Wnioski: Pacjenci z tętniczym i zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniem płucnym charakteryzują się istotnym upośledzeniem HRV oraz HRT. Ocena prognostyczna upośledzonej funkcji układu autonomicznego serca w tej grupie pacjentów wymaga dalszych badań.